Motor Kontrolü (Zamanlama),
Fonksiyon
Dört zamanlı motorların çalışma prensibi, güvenli, verimli ve düşük emisyon değerleri ile çalışmak için karmaşık bir gaz değişimine dayanır. Bunun anlamı, emme stroku esnasında mümkün olduğunca temiz hava veya yakıt / hava karışımının silindirin içine alınması gerektiğidir. Egzoz strokunda, egzoz gazlarının mümkün olduğunca çabuk boşaltılmış olması gerekir. Dört zamanlı motorlarda, supaplar (valfler) gaz alışverişini kontrol eder. Supaplar da krank mili tarafından tahrik edilen eksantrik mili (kam mili) tarafından harekete geçirilir.
Taze hava / yakıt girişi ve egzoz gazı çıkışının kontrol edilmesi sürecinde rol alan bileşenlerin oluşturduğu tüm parçalar, motor kontrolü olarak bilinir.
Motor kontrol, çevrim zamanı içinde çok hassas olarak belirlenen noktalarda supapları açıp kapatmalıdır. Bu sayede her çalışma zamanında / döngüsünde belirlenmiş gerekli güç ve tork gereksinimleri karşılanırken aynı anda yakıt tüketimi ve zararlı madde emisyonları en aza indirilir.
Otomotiv tarihine bakıldığında motor kontrolü için farklı tasarım çözümleri görülür, dişli çarklar ve dikey mil bunlara iki örnektir. Bugünün motorlarında sadece bir zamanlama zinciri (triger zinciri) veya bir dişli kayış (triger kayışı) tarafından tahrik edilen üstten eksantrik milleri kullanılır. OHC, DOHC gibi kısaltmalar bu teknolojiyi ifade eder: OHC: Overhead Camshaft (=Üstten eksantrikli), DOHC: Double Overhead Camshaft (=Üstten çift eksantrikli).
Motorun tasarımına bağlı olarak, yağ pompası ya da su pompası (devir daim pompası) gibi diğer yardımcı bileşenler de motor kontrolüne entegre edilmiştir. Motor kontrol bileşenleri stres ve gerginliğe yüksek düzeyde maruz kalmaktadır. Bu bağlamda tipik aşınma parçaları, eksantrik milleri (kam milleri), yağ pompaları, kayış tahrik bileşenleri veya supaplardır (valfler).
Güvenlik
Motor kontrolü en önemli ve teknik olarak gelişmiş araç sistemlerinden biridir. Özellikle motor parçaları için, hata payı sıfırdır. Eksantrik zinciri veya kayış tahrikinin bağımsız bileşenlerinde hasar varsa, yakın çevresinde yer alan bileşenler aynı anda değiştirilmelidir (örneğin zincirli eksantrik sistemlerde zincir gergileri ve raylar; kayışlı eksantrik sistemlerde germe makarası (gergi rulmanı) ve su pompası gibi). Motorun düzgün çalıştığına güvenmek isteniyorsa, tüm motor kontrol bileşenlerinin malzeme kalitesi belirleyicidir.
Çevre koruma
Dört zamanlı motorlarda gaz değişimi, motor gücünün arttırılmasının yanı sıra, yakıt tüketimi ve kirletici özellikleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Tam işleyen bir motor kontrolü ve zamanlama üreticinin belirttiği özelliklere uygun olarak belirlenir (Eksantrik mili pozisyonlarına krank mili konumlarının atanması), bu yüzden çevre koruma ile ilgili önemli bir rol oynamaktadır.
Amortisman
Modern üretim teknikleri sayesinde, modern araçların motor kontrol bileşenleri taşıtın ömrüne göre tasarlanmış ve boyutlandırılmıştır. Bu sebeple eksantrik mili (kam mili), supap iticileri ve külbütör mili gibi aşınma parçalarının bozulması yavaşlar. Örneğin sadece belli parçalar (yüzey tabakaları gibi) indüksiyon ile sertleştirilir; metal parçanın çekirdeği dokunulmadan kalır.
Aracın servis ömrü için performans beklentilerinin karşılaması için motor kontrolüne güvenilmek isteniyorsa, üretici tarafından öngörülen servis ve bakım aralıklarına bağlı kalmak vazgeçilmezdir.
0 Yorum
Yorum Yok
Yorum bırak
Yorum yapabilmek için önce giriş yapamanız gerekiyor.